Da je kriza uzela maha potvrđuje i najnoviji izvještaj o stanju u mikrokreditnom sektoru, prema kojem je zaduženost stanovnika Srpske u tim finansijskim institucijama za godinu povećana i više od 100 miliona maraka.
Prema podacima Agencije za bankarstvo RS, ukupna zaduženost u mikrokreditnim organizacijama (MKO) sa sjedištem u Srpskoj na kraju juna ove godine iznosila je 602,7 miliona maraka, od čega su krediti građana bili 584,3 miliona KM, a na zajmove pravnim licima odnosilo se oko 18,4 miliona KM, što je za 7,02 miliona više u odnosu na isti period lani.
Podaci pokazuju da je MKO sektor u Srpskoj zaključno sa junom imao dobit od 38,01 miliona maraka, što je za 11,2 miliona ili 42 odsto više u odnosu na isti period lani.
Ukupni prihodi na kraju šestog mjeseca ove godine bili su 81,02 miliona maraka i veći su za 21,3 miliona u odnosu na isti period lani. U učešću, kako stoji u izvještaju, dominira priliv od kamata i slični prihodi koji su zaključno sa 30. junom iznosili su 79,8 miliona KM.
Kada su u pitanju rashodi, izvještaj Agencije pokazuje da je i tu došlo do rasta, pa je tako mikrokreditni sektor za šest mjeseci ove godine imao trošak od 43,01 milion maraka, što je za 10,1 miliona više u odnosu na isti period lani.
Građani i dalje najviše dižu kredite i pozajmice koje uglavnom koriste za, kako kažu ekonomisti, krpljenje rupa u kućnim budžetima.
Ekonomista Marko Đogo istakao je da je mikrokreditni sektor specifičan po tome što ima visoke kamatne stope.
– Za MKO u Srpskoj je čak neka ponderisana kamatna stopa na kratkoročne kredite 70 odsto, a generalno kamatne stope kod nas su veće od 25 odsto. S druge strane one nemaju puno loših kredita, što je zanimljivo, jer inače MKO uglavnom posluju sa fizičkim licima, odnosno pravnim koji kod banke ne mogu da podignu kredit – istakao je Đogo.
Ovaj rezultat poslovanja mikrokreditnog sektora u Srpskoj sa tako visokim kamatnim stopama, koje, ističe Đogo, ne predstavlja ništa drugo nego jedno legalno zelenašenje, je očekivan.
– MKO su prošle dug put. One su početkom 2010. godine imale dosta problema, pravile velike gubitke i slično. Međutim posljednjih nekoliko godina ponovo su stabilizovale poslovanje i sada rade dosta uspješno – rekao je Đogo.
U zemljama regiona, istakao je on, nema MKO kao što ima u BiH, gdje su nastale kao projekat obnove i pomoć izbjeglicama.
– Smatram da će one u budućnosti gubiti na značaju, jer što više ljudi bude imalo viši životni standard, to je manja vjerovatnoća da će se obraćati MKO. Kod nas je sada prisutno dosta sive ekonomije i nesređenih radnih odnosa. To je prostor u kojim MKO imaju plodno tlo da pozitivno posluju, jer one uglavnom rade sa fizičkim licima – rekao je Đogo.
Zajmove od MKO u Srpskoj, kad je riječ o namjenskim kreditima, najviše su uzimali poljoprivrednici, koji su na kraju juna bili dužni 130,5 miliona KM, dok je njihov dug lani u istom periodu iznosio 108,05 miliona maraka.
Na ime uslužnih djelatnosti fizička lica imaju zajmove teške 93,49 miliona KM.
Glas Srpske
