Banke u Republici Srpskoj zaradile su u prvih šest mjeseci ove godine 94,1 milion maraka, što je skoro 16 miliona KM više u odnosu na isti period lani.
Podaci Agencije za bankarstvo Republike Srpske pokazuju da su banke nastavile da uvećavaju profit zahvaljujući visokim kamatama i naknadama.
Ukupni prihodi banaka od kamata i sličnih prihoda na kraju juna ove godine iznosili su 193 miliona KM i veći su za 35 miliona u odnosu na isti period lani.
Rasli su i operativni prihodi odnosno prihodi od naknada i to sa 103,2 miliona na 114 miliona KM.
S druge strane, rashodi banaka po kamatama su ostali na istom nivou kao prošle godine.
Prosječna kamatna stopa na kredite banka u RS na kraju juna iznosila je 6,86 odsto, dok je prošle godine bila 6,03 odsto.
Ekonomski analitičar Igor Gavran kaže za CAPITAL da, iako su banke i inače visoko profitabilne, najnoviji pokazatelji potvrđuju da su period rekordne inflacije i njegove dugoročne efekte iskoristile za dalji rast prihoda i profitabilnosti.
Kaže da, iako kamatne stope u ovom periodu nisu rasle ni približno toliko kao u EU, određeno povećanje kamata na kredite se ipak postupno događalo i to je doprinijelo rastu prohoda od kamata.
– Međutim mislim da je u još većoj mjeri sama inflacija i rast troškova života doprinijela ovome rastu jer su se mnogi građani zaduživali iz egzistencijalnih potreba i samim time dodatno povećali prihode banaka. Istovremeno rasta kamatnih stopa na depozite praktično i nije bilo, a mnogi su i povlačili štednju da pokriju vise troškove zigota i zbog oba ova razloga nije bilo rasta ovih rashoda – kaže Gavran.
Ističe da ovakvi rezultati poslovanja dodatno potvrđuju da nema nikakvog osnova za povećanje kamatnih stopa na kredite, te da je svako prethodno povećanje bilo neopravdano i da bi te stope trebalo umanjiti.
– Takođe, neophodno je povećanje kamatnih stopa na štednju odnosno depozite jer je bezobrazno koristiti novac depozitara za vlastitu zaradu, a istovremeno dopustiti da se realna vrijednost za vlasnika novca umanjuje jer su kamate daleko ispod inflacije – smatra Gavran.
Naglašava i da su operativni prihodi banaka visoki jer su naknade banaka za praktično sve usluge ekstremno visoke i daleko iznad troškova koje imaju.
– Naknade banaka za njihove usluge su nerealno visoke i trebaju se umanjiti, pa bi regulatori trebali da im svojim mjerama ograniče maksimalnu visinu ako već nema volje banaka da ih umanje same u skladu s realnim troškovima. Svaki ekstra profit ostvaren zloupotrebom tržišnog položaja i nerealno visokim cijenama trebalo bi dodatno oporezovati pa se to odnosi i na banke u BiH u cjelini. Mnogo veću korist bi ekonomija imala od nižih troškova privrede i građana za bankarske usluge i višeg životnog standarda većine nego od rekordne dobiti banaka koje su većinom i u stranom vlasništvu – naveo je on.
capital.ba
